Η υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Άννα- Μάνη Παπαδημητρίου μιλάει στο περιοδικό «Μετάδοση Ισχύος» για τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις του Υπουργείου για την ενδυνάμωση της ελληνικής βιομηχανίας.
Συνέντευξη στο Γιώργο Μουσλή
Παρά τις τεράστιες προκλήσεις και το συνεχές μεταβαλλόμενο περιβάλλον που χαρακτηρίζει την εποχή μας, η ελληνική βιομηχανία δείχνει να βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης. Στην συνέντευξη που ακολουθεί η υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Άννα Μάνη Παπαδημητρίου αναλύει τις νέες πηγές χρηματοδότησης για την ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας, επισημαίνει τις ευκαιρίες που πρέπει να εκμεταλλευτούν οι επιχειρήσεις, ενώ αναφέρεται και στο επίκαιρο ζήτημα της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού.
– Oι πολλαπλές κρίσεις –όπως η υγειονομική, η γεωπολιτική κ.ά.– δημιούργησαν ένα δυσμενές περιβάλλον για τη βιομηχανία σε διεθνές επίπεδο. Ωστόσο παρατηρείται μια δυναμική ανάκαμψη στην εγχώρια βιομηχανία, κάτι που δημιουργεί κλίμα αισιοδοξίας και προοπτικής στον κλάδο. Ποια είναι η άποψή σας και τι μηνύματα λαμβάνετε από τους ειδικούς του χώρου;
– Παρά τις προκλήσεις που αντιμετώπισε ο κλάδος σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία έτη, η ελληνική βιομηχανία έχει καταφέρει να επιδείξει εντυπωσιακή ανθεκτικότητα και δείχνει σημαντικά σημάδια ανάκαμψης. Αυτό οφείλεται στη δυναμική προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες, στην αξιοποίηση τεχνολογικών καινοτομιών και στην ενίσχυση των εξαγωγών.
Από τη συνεχή επαφή μου με εκπροσώπους της εγχώριας βιομηχανίας και του επιχειρείν, καταλήγουμε στην κοινή παραδοχή πως η καινοτομία, η ψηφιακή μετάβαση και η ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών αποτελούν τους βασικούς πυλώνες για την ανάπτυξη και την περαιτέρω ανάκαμψη του κλάδου.
Η κυβέρνηση, μέσω προγραμμάτων όπως είναι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στοχεύει να μετασχηματίσει την ελληνική οικονομία και στηρίζει ενεργά την ανάπτυξη και την αναβάθμιση της βιομηχανίας, προσφέροντας εργαλεία και πόρους για επενδύσεις στην καινοτομία και τη βιωσιμότητα. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την Ελλάδα σε πρωταγωνιστή της νέας εποχής του Industry 4.0.
– Η εθνική στρατηγική για τη βιομηχανία έχει στόχο την προώθηση και ανάπτυξη της ελληνικής παραγωγής υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ποιες είναι οι σημαντικότερες κατευθύνσεις και οι δράσεις του που αναμένεται να υλοποιηθούν στο εγγύς μέλλον;
– Το εθνικό σχέδιο δράσης περιλαμβάνει 43 παρεμβάσεις, προωθώντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης. Ανάμεσα σε αυτές είναι η σύνδεση της βιομηχανίας με την έρευνα και την καινοτομία, η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος μέσω της ψηφιοποίησης, η ανάπτυξη προγραμμάτων κατάρτισης και επανακατάρτισης εργαζομένων, η υποστήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης των βιομηχανιών, η μεταρρύθμιση του πλαισίου πιστοποίησης των τεχνικών επαγγελμάτων κ.ά.
Ήδη, με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι σε εξέλιξη έργα όπως η δημιουργία νέων βιομηχανικών πάρκων νέας γενιάς, η επέκταση ή αναβάθμιση υφιστάμενων βιομηχανικών περιοχών και πάρκων, η μετατροπή περιοχών με υψηλή βιομηχανική συγκέντρωση σε πράσινα και ψηφιοποιημένα βιομηχανικά πάρκα, η ανάπτυξη του τεχνολογικού πάρκου «ThessINTEC» στη Θεσσαλονίκη και η δράση της «Έξυπνης μεταποίησης», στόχος της οποίας είναι η χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Εντός του 2024 σχεδιάζουμε την περαιτέρω απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας οικονομικών δραστηριοτήτων, αλλά και τη θέσπιση μέτρων για την περαιτέρω βελτίωση της εποπτείας της αγοράς.
Ειδικά για το κρίσιμο θέμα της αδειοδότησης, θα ήθελα να επισημάνω πως είχε ήδη ξεκινήσει και συνεχίζεται η διαδικασία απλοποίησης της αδειοδότησης των οικονομικών δραστηριοτήτων, αρχικά με την πλατφόρμα NotifyBusiness και, σύντομα, με την πλήρη λειτουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ). Στόχος μας, μέσα στο 2024, είναι να γίνεται μέσα από τον υπολογιστή η αδειοδότηση μίας οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα.
Παράλληλα είναι στη φάση της υλοποίησης η δράση «Έξυπνη Μεταποίηση», στοχεύοντας στην ενίσχυση της ψηφιακής μετάβασης και της τεχνολογικής αναβάθμισης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στον μεταποιητικό και βιομηχανικό τομέα.
Με χρηματοδότηση 73 εκατομμυρίων ευρώ, η δράση επιδιώκει να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών –όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση μεγάλων δεδομένων και οι αυτοματισμοί– για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό και την προσαρμογή στις επιταγές της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
– Η πράσινη μετάβαση και η βιωσιμότητα αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για την ελληνική βιομηχανία. Με ποιους τρόπους υποστηρίζετε τις ελληνικές παραγωγικές μονάδες στην επιτυχή αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων;
– Στο πλαίσιο της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η οποία στοχεύει στην κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050, η Ελλάδα εντάσσει την «Πράσινη Μετάβαση» ως κύριο άξονα στην Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία.
Στην καρδιά των προσπαθειών μας για την πράσινη μετάβαση και τη βιωσιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας είναι η ενσωμάτωση των αρχών της οικολογικής ανάπτυξης σε κάθε διαδικασία και παραγωγική μονάδα. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της καινοτομίας και της έρευνας, το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει προγραμματίσει μια σειρά από νέα κίνητρα, τα οποία στοχεύουν στην παραγωγή του απαραίτητου εξοπλισμού για την υποστήριξη αυτής της μετάβασης.
Οι άξονες της στρατηγικής μας περιλαμβάνουν την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης, την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, την αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών και την ενδυνάμωση του ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Ήδη, προ ολίγων ημερών, εκδώσαμε υπουργική απόφαση για την ένταξη 9 έργων του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) σε βιομηχανικά πάρκα, ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης της χώρας, κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. Με την επιχορήγηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα έργα περιλαμβάνουν κατασκευή υποσταθμών σε βιομηχανικές περιοχές με σκοπό την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την υποστήριξη της «πράσινης» και ψηφιακής μετάβασης της βιομηχανίας.
Αξίζει, τέλος, να αναφέρω ότι πριν από λίγες ημέρες παρουσιάστηκε η Εθνική Στρατηγική για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση, με στόχο την κινητοποίηση πόρων από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές για τη χρηματοδότηση επενδύσεων για τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας και της παραγωγικής βάσης της χώρας. Η στρατηγική χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται με τη συνεργασία σημαντικών φορέων, αντανακλώντας την ευρύτερη δέσμευσή μας για περιβαλλοντική βιωσιμότητα και οικονομική ανάπτυξη.
– Στις αρχές Ιανουαρίου υπογράψατε την ένταξη είκοσι βιομηχανικών πάρκων στο πρόγραμμα «Νέα Βιομηχανικά Πάρκα» που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ποιες βιομηχανικές δομές αναμένεται να ενταχθούν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και τι αναβαθμίσεις πρόκειται να γίνουν σε αυτές τις περιοχές;
– Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί δομές σε Λαμία, Ιωάννινα, Πρέβεζα, Αλεξανδρούπολη, Ηράκλειο, Κιλκίς, Βόλο, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Σέρρες, Καρδίτσα, Λάρισα, Μελιγαλά, Πάτρα, Δράμα και Κομοτηνή, καθώς και τα Επιχειρηματικά Πάρκα Σχιστού, Οινοφύτων, Αλμυρού και Κορίνθου, με συνολική χρηματοδότηση άνω των 44 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι αναβαθμίσεις που πρόκειται να γίνουν στα ενταγμένα βιομηχανικά πάρκα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν στόχο την ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης και την ενδυνάμωση της βιομηχανικής παραγωγής. Είναι σχεδιασμένες να βελτιώσουν τόσο τη λειτουργικότητα όσο και την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανικών πάρκων, αλλά και να συμβάλουν στην αύξηση των θέσεων εργασίας μέσω μιας σειράς πρωτοβουλιών για την «πράσινη» και ψηφιακή μετάβαση της βιομηχανίας.
Πιο συγκεκριμένα, αναμένεται η αναβάθμιση υποδομών, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η εφαρμογή τεχνολογιών που στοχεύουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και η ενσωμάτωση «πράσινων» πρακτικών για την αειφορία και την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι μια επένδυση στο μέλλον της χώρας μας και στη δημιουργία ενός πιο δυναμικού και βιώσιμου οικονομικού περιβάλλοντος. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε την «πράσινη» και ψηφιακή μετάβαση.
– Η επένδυση σε νέες τεχνολογίες αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη και ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας. Ωστόσο υπάρχουν αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες δυσκολεύονται να επενδύσουν σε σύγχρονο εξοπλισμό. Πώς σκοπεύετε να βοηθήσετε αυτές τις επιχειρήσεις;
– Ως υφυπουργός Ανάπτυξης αναγνωρίζω πλήρως τη σημασία της επένδυσης σε νέες τεχνολογίες για την ανάπτυξη και ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας. Οι νέες και αυξημένες πηγές χρηματοδότησης, κυρίως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, συνθέτουν μια μοναδική ευκαιρία για την ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων, της οικονομίας αλλά και του κράτους.
Η ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της Industry 4.0 αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Και η ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών στη βιομηχανική παραγωγή –όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση δεδομένων, οι αυτοματισμοί, η ρομποτική και οι τεχνολογίες έξυπνης μεταποίησης– έχει καθοριστική σημασία για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και της παραγωγικότητας.
Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε ότι πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε αυτό το νέο τεχνολογικό περιβάλλον, λόγω των περιορισμένων πόρων τους. Ως απάντηση σε αυτή την πρόκληση, η κυβέρνηση έχει λάβει σημαντικά μέτρα για να διευκολύνει την πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε νέες τεχνολογίες και να ενισχύσει την ψηφιακή τους μετάβαση.
Η δράση «Έξυπνη Μεταποίηση» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης, είναι ενδεικτική της προσπάθειας μας να υποστηρίξουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη μετάβαση προς μια νέα ψηφιακή και πράσινη εποχή.
Υπάρχουν, όμως, και τα προγράμματα «Ψηφιακά εργαλεία μικρομεσαίων επιχειρήσεων » και «Ανάπτυξη ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών», τα οποία αποτελούν τμήματα της σημαντικής δράσης «Ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ». Αυτή η δράση χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και στοχεύει στην ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Θέλω να τονίσω πως κατανοώ απόλυτα ότι η δυναμική της αγοράς και οι απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής απαιτούν γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις. Για το λόγο αυτό , στον πυρήνα των προσπαθειών μας στο Υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκεται και η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας οικονομικών δραστηριοτήτων, μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου και δημιουργία ενός φιλικού περιβάλλοντος για τις καινοτόμες ιδέες και τις νέες τεχνολογίες.
– Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού από τις βιομηχανικές μονάδες αποτελεί ένα άλλο σημαντικό και καίριο ζήτημα. Τι κινήσεις πιστεύετε ότι πρέπει να γίνουν για να ενισχυθούν οι παραγωγικές μονάδες με εξειδικευμένο προσωπικό;
– Έχω αναφερθεί επανειλημμένα στη σημασία της ενίσχυσης της αγοράς εργασίας με το απαιτούμενο προσωπικό. Η ανάγκη για εξειδικευμένο και ανειδίκευτο προσωπικό στη βιομηχανία είναι κρίσιμη και απαιτεί συντονισμένες δράσεις. Για το λόγο αυτό, εμείς:
Πρώτον, έχουμε επικεντρωθεί στην ανάπτυξη και ενίσχυση προγραμμάτων κατάρτισης, τα οποία θα παρέχονται από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.), με σκοπό την ενδυνάμωση τόσο του εξειδικευμένου όσο και του ανειδίκευτου προσωπικού. Είναι ουσιαστικό να συνδέσουμε τις ανάγκες της αγοράς με την εκπαίδευση και την κατάρτιση.
Δεύτερον, ενθαρρύνουμε τις επιχειρήσεις να γνωστοποιούν τις ζητούμενες προς πλήρωση θέσεις και τις ειδικότητες που απαιτούνται, ώστε να διευκολυνθεί η διασύνδεση με τους κατάλληλους υποψήφιους. Η στενή συνεργασία με τη Δ.ΥΠ.Α. είναι κρίσιμη για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Τρίτον, συνεργαζόμαστε στενά με θεσμικούς φορείς της βιομηχανίας για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν την απασχόληση και την εξειδίκευση του προσωπικού στο βιομηχανικό τομέα.
Τέταρτον, καθώς το συγκεκριμένο πρόβλημα σχετίζεται –μεταξύ άλλων– και με το σύστημα απόκτησης άδειας για την άσκηση των τεχνικών επαγγελμάτων, το Υπουργείο Ανάπτυξης προωθεί τη μεταρρύθμιση του εν λόγω του συστήματος.
Θέλω να τονίσω, τέλος, πως η μεγαλύτερη ενσωμάτωση των γυναικών στην αγορά εργασίας θα είναι ιδιαίτερα επωφελής και σε αυτόν τον τομέα. Από την πρώτη μέρα μου στο Υπουργείο Ανάπτυξης έχω «σκύψει» –ας μου επιτραπεί η έκφραση– πάνω από την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και γενικότερα της γυναικείας απασχόλησης.
– Ξεκίνησαν οι πρόδρομες εργασίες για τη δημιουργία του τεχνολογικού πάρκου Thess INTEC, το οποίο αναμένεται να αποτελέσει ένα σύγχρονο κέντρο καινοτομίας και τεχνολογίας στη βόρεια Ελλάδα. Τι θα περιλαμβάνει το συγκεκριμένο πάρκο και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής του;
– Είναι τιμή μου να συμβάλλω στην υλοποίηση του ThessIntec, ενός εμβληματικού έργου που αναμένεται να μεταμορφώσει το τοπίο της καινοτομίας και της τεχνολογίας στη βόρεια Ελλάδα.
Θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα καινοτομίας και τεχνολογίας στην Ευρώπη, με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων από εγχώριες και διεθνείς επιχειρήσεις, δημιουργώντας πάνω από 7.000 θέσεις εργασίας στα επόμενα 10 χρόνια.
Μετά και την υπογραφή του Προεδρικού Διατάγματος, το έργο περνάει στη φάση της υλοποίησης και ήδη ξεκινούν οι εργασίες για τη διαμόρφωση του οικοπέδου.
Το ThessIntec θα περιλαμβάνει ερευνητικά εργαστήρια, παραγωγικές μονάδες, χώρους πρασίνου και ένα ξενοδοχείο με θεματικό πάρκο – ενυδρείο, αναπτύσσοντας ένα οικοσύστημα που στοχεύει στην προσέλκυση καινοτομίας και στη δημιουργία μιας ελληνικής «Silicon Valley», με στόχο την ενδυνάμωση της τεχνολογικής ανάπτυξης στην περιοχή.
– Πρόσφατα επισκεφθήκατε μια πολύ δυναμική βιομηχανική μονάδα η οποία προάγει το «έξυπνο εργοστάσιο» (smart manufacturing). Τι κρατάτε από την επίσκεψή σας;
– Αυτό που κρατώ έντονα από αυτή την εμπειρία είναι η απτή απόδειξη ότι οι νέες τεχνολογίες δεν αποτελούν μόνο το μέλλον της μεταποίησης και της βιομηχανίας, αλλά και ένα παράθυρο στην εξελισσόμενη σχέση μεταξύ αυτοματισμού και οικονομίας.
Η ρομποτική και ο αυτοματισμός μπορούν να μετασχηματίσουν τη βιομηχανική παραγωγή, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα.
Μένω σταθερή στην άποψή μου για συνεχή υποστήριξη και προώθηση των καινοτόμων προσεγγίσεων στη βιομηχανία, που οδηγούν στην ανάπτυξη «έξυπνων» εργοστασίων στην Ελλάδα. Η ελληνική βιομηχανία μπορεί να γίνει πρωτοπόρος στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση.
