Με σημαντικούς ομιλητές και τη δυναμική συμμετοχή του κοινού, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 4ου Συνεδρίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Κατά τη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου, οι ομιλητές εστίασαν σε σημαντικές θεματικές ενότητες όπως η διαμόρφωση κουλτούρας ασφάλειας, οι ψυχοκοινωνικές εκθέσεις στον εργασιακό χώρο και οι συνέπειές τους στην υγεία, καθώς και η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιοποίησης στην ασφάλεια «διπλή μετάβαση» (πράσινη μετάβαση και ψηφιακή καινοτομία).
Ο κ. Γεώργιος Μπούστρας, Καθηγητής Εκτίμησης Κινδύνου στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, παρουσίασε τις αλλαγές στην επιστήμη της ασφάλειας την τελευταία δεκαετία, εστιάζοντας στις προκλήσεις που επέφεραν η οικονομική κρίση, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση. Υπογράμμισε τη σημασία της πολυεπιστημονικότητας στη μελέτη της ασφάλειας, τονίζοντας ότι η επικοινωνία κινδύνου και η κουλτούρα ασφάλειας χρειάζονται περισσότερη έμφαση σε εκπαιδευτικό και πολιτικό επίπεδο. Τόνισε την ανάγκη για θεμελιώδη έρευνα και επανασχεδιασμό των πρωτοκόλλων συλλογής δεδομένων για την ενίσχυση της ασφάλειας.
Τα τελευταία πενήντα χρόνια, παρατηρείται αύξηση του αριθμού μελετών σχετικά με τις ψυχοκοινωνικές εκθέσεις που υπάρχουν στα εργασιακά περιβάλλοντα και τις συνέπειές τους στην υγεία των εργαζομένων. Η Stéphanie Boini από το Τμήμα Επιδημιολογίας του INRS (Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Ασφάλειας της Γαλλίας) – Κέντρο Lorraine, ανέλυσε τις ψυχοκοινωνικές εκθέσεις στον εργασιακό χώρο και τις συνέπειές τους στην υγεία, όπως το χρόνιο στρες και οι ανισορροπίες κόστους-αμοιβής. Παρουσίασε δεδομένα από 800 και πλέον μελέτες, τονίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σε συγκεκριμένους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους. Όπως σημείωσε η κ. Boini «καθώς οι ψυχοκοινωνικές εκθέσεις όπως τις αντιλαμβάνονται τα άτομα, καθορίζονται από την οργάνωση της εταιρείας, ο προσδιορισμός των οργανωτικών παραγόντων παραμένει απαραίτητος για την πρόληψη ψυχοκοινωνικών κινδύνων».
Η κ. Δήμητρα Θεοδωρή, Υπεύθυνη της Μονάδας Υγείας και Ασφάλειας και Συνθηκών Εργασίας του Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUΙ – European Trade Union Institute) μίλησε για την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιοποίησης στην ασφάλεια, υπογραμμίζοντας την αύξηση του άγχους λόγω μειωμένης αυτονομίας και μικροδιαχείρισης. Επίσης, αναφέρθηκε στις εργασιακές προκλήσεις που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή και τις ψηφιακές τεχνολογίες, όπως η αύξηση της θερμικής καταπόνησης και τα ηθικά διλήμματα από τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Τέλος, η κ. Θεοδωρή επισήμανε ότι οι ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι, όπως το εργασιακό στρες και η ανασφάλεια, έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία των εργαζομένων και τη βιωσιμότητα των οργανισμών.
Στη «διπλή μετάβαση» (πράσινη μετάβαση και ψηφιακή καινοτομία) αναφέρθηκε ο Tuomo Juhani Alasoini, Ερευνητής Καθηγητής στο Φινλανδικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Υγείας (FIOH). Ο κ. Alasoini επικεντρώθηκε στις ευκαιρίες, αλλά και στις προκλήσεις, για την ευημερία των εργαζομένων και τόνισε την ανάγκη για ενίσχυση δεξιοτήτων, δικαιοσύνη στην κατανομή των αλλαγών και διαφάνεια στη χρήση των δεδομένων.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε παράλληλες συνεδρίες με θεματικές ενότητες, όπως οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες στην εργασία, η ΥΑΕ και η κλιματική αλλαγή/κρίση καθώς και η κλαδική της διάσταση. Παρουσιάστηκαν θέματα σχετικά με την ασφάλεια και την υγεία σε συγκεκριμένους κλάδους, όπως ο μεταλλευτικός τομέας, με αναφορά σε διαχρονικές προκλήσεις και σύγχρονες τάσεις.
Στο τελευταίο μέρος του Συνεδρίου, σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια σε ένα περιβάλλον που αλλάζει», αντάλλαξαν απόψεις ο Παναγιώτης Τσακλόγλου, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο Γεώργιος Τζιλιβάκης, Διοικητής Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, η Αθανασία Θεοδωρίδου, Προϊσταμένη Γεν. Διεύθυνσης Υποστήριξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης της ΔΥΠΑ, η Agnes Parent-Thirion, Διευθύντρια Έρευνας στη Μονάδα A – Working Life του Eurofound και η Ρένα Μπαρδάνη, Πρόεδρος ΔΣ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.
Η συζήτηση, που συντόνισε ο κ. Δημήτρης Βέργαδος, Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, Μέλος του ΔΣ του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και Πρ. της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, επικεντρώθηκε σε θέματα όπως: τα όρια μεταξύ της ΥΑΕ και της Δημόσιας Υγείας και τις προκλήσεις για την Κοινωνική Ασφάλιση, η Κλιματική Αλλαγή, η Γήρανση και το Συνταξιοδοτικό Σύστημα, τα θέματα ΥΑΕ ως αντικείμενο ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Προγράμματος, η μείωση των εργατικών ατυχημάτων και η εκπαίδευση στα θέματα ΥΑΕ.
Η Agnes Parent-Thirion, αναπτύσσοντας το θέμα «Κάνει η κλιματική αλλαγή την εργασία πιο επικίνδυνη στην Ευρώπη;» ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει σημαντικά τις συνθήκες εργασίας στην Ευρώπη, καθιστώντας τες πιο επικίνδυνες. Αναφέρθηκε, επίσης, στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στις συνθήκες εργασίας και στην αγορά εργασίας στην Ευρώπη, στον ρόλο της πράσινης μετάβασης και στο πώς οι πολιτικές μπορούν να προστατεύσουν τους εργαζομένους και να διασφαλίσουν τους χώρους εργασίας.
Ο κ. Τσακλόγλου σημείωσε ότι το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής αποτελεί παγκόσμιο αγαθό και, κατά συνέπεια, απαιτεί πολιτικές συντονισμένες σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι κίνδυνοι που προκαλεί δεν επιμερίζονται εξίσου σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες, επισήμανε ο κ. Τσακλόγλου. Ένα σημαντικό πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι αυξάνεται το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού ενώ, παράλληλα, διαμορφώνεται η ανάγκη για νέα ασφαλιστικά προϊόντα που αφορούν σε κλιματικά φαινόμενα, σημείωσε ο υπουργός.
Στα προγράμματα ΥΑΕ που εφαρμόζει ήδη η ΔΥΠΑ(Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης), αναφέρθηκε η κ. Θεοδωρίδου αναφέροντας το μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογράψει η Υπηρεσία με το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Ήδη έχει πραγματοποιηθεί ένα μεγάλο πιλοτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης με χρήση εικονικής πραγματικότητας. Παράλληλα, στα προγράμματα για ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες που εφαρμόζει η Υπηρεσία για ανέργους και μακροχρόνια ανέργους, πρόκειται να ενταχθούν ενότητες ΥΑΕ.
Ο κ. Τσιλιβάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη για δημιουργία κουλτούρας υγείας και ασφάλειας στην εργασία, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τη διαστρωμάτωση της εκπαίδευσης ώστε να εκπαιδευτούν όλοι οι εργαζόμενοι από όλα τα επαγγέλματα και αξιοποιώντας όλα τα μέσα προκειμένου να μειωθούν τα εργατικά ατυχήματα.
Η κ. Μπαρδάνη αναφέρθηκε σε πρόταση του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. προς το Υπουργείο Εργασίας ώστε τα θέματα Υγείας και Ασφάλειας να αποτελέσουν αντικείμενο ενός ολοκληρωμένου Εθνικού Προγράμματος, που θα υλοποιηθεί στην χώρα οριζόντια, οργανωμένα, συστηματοποιημένα και όχι ευκαιριακά. Η πρόταση περιλαμβάνει όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, ήδη από την πρωτοβάθμια και μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών αλλά και σε όλους τους χώρους εργασίας. Η προσέγγιση θα πρέπει να είναι στο πρότυπο επιτυχημένων εθνικών παρεμβάσεων για την υγεία. Η «δίδυμη μετάβαση», σημείωσε, διαμορφώνει ανάγκη για προσαρμογή του περιεχομένου της ΥΑΕ ενώ παρεμβάσεις θα πρέπει να γίνουν και στα θέματα, επιθεώρησης και ελέγχου.
Ο όμιλος Tεχνοεκδοτική/T-Press συμμετείχε στο συνέδριο ως χορηγός επικοινωνίας
