Πρόσφατα η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομποτικής πραγματοποίησε έρευνα σχετικά με την επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στα ρομποτικά συστήματα. Η ομοσπονδία προσπάθησε να παρουσιάσει τις δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη και να στείλει ένα μήνυμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών.
Τα τελευταία χρόνια έχει παρεξηγηθεί ο ρόλος που διαδραματίζει η τεχνητή νοημοσύνη στα ρομποτικά συστήματα. Τα ανθρωπόμορφα ρομπότ αποτελούν συχνά μέσο ψυχαγωγίας, ενώ όροι όπως ρομποτική αυτοματοποίηση διαδικασιών και ρομπότ αναφέρονται σε εφαρμογές λογισμικού.
Για να διαχωρίσει την πραγματικότητα από τη φαντασία η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομποτικής, σε συνεργασία με μέλη και ειδικούς, δημοσίευσε πρόσφατα την έρευνα με τίτλο: «Τεχνητή νοημοσύνη στην ρομποτική». Η συγκεκριμένη μελέτη εξετάζει τις σύγχρονες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης σε ρομποτικές εφαρμογές, τις μελλοντικές κατευθύνσεις αλλά και ζητήματα ασφάλειας και πιστοποίησης.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η τεχνητή νοημοσύνη ανοίγει νέους ορίζοντες στα ρομποτικά συστήματα. Η ανάπτυξη της εξατομικευμένης παραγωγής με τα συχνά μεταβαλλόμενα προϊόντα, οι συνεχόμενες παραγγελίες, η ανάγκη για αποθέματα και η ταχεία άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου έχουν καταστήσει τη μεταβλητότητα και το απρόβλεπτο κοινά χαρακτηριστικά των τομέων της παραγωγής και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η αβεβαιότητα είναι επίσης εγγενής σε δημόσια περιβάλλοντα, όπως για παράδειγμα σε χώρους όπου εργάζονται ρομπότ υγειονομικής περίθαλψης ή βοήθειας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις η τεχνητή νοημοσύνη επιτρέπει στα ρομπότ να αντιλαμβάνονται και να ανταποκρίνονται αυτόνομα στο εξωτερικό τους περιβάλλον σε πραγματικό χρόνο. Για παράδειγμα, μπορούν να αναγνωρίζουν αντικείμενα που πρόκειται να συλλεχθούν από έναν αταξινόμητο κάδο ή να εντοπίζουν αυτόματα τα σημεία συγκόλλησης ενός καινούργιου εξαρτήματος.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει επίσης δυνατότητες μείωσης του χρόνου και των πόρων που απαιτούνται για τον επαναπρογραμματισμό των ρομποτικών συστημάτων. Να σημειωθεί ότι ο προγραμματισμός αντιπροσωπεύει το 50 με 70% του κόστους των ρομποτικών εφαρμογών.
Το γεγονός αυτό, αλλά και ο χρόνος που απαιτείται και τον επαναπρογραμματισμό ενός ρομπότ στις απαιτήσεις μιας νέας σειράς παραγωγής, έχουν καταστήσει τον αυτοματισμό οικονομικά μη βιώσιμο για πολλές μικρομεσαίες εταιρείες, ακόμα και για μεγαλύτερους κατασκευαστές και χονδρεμπόρους, με υψηλή διακύμανση προϊόντος.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε τελικά να μειώσει στο μισό το χρόνο που απαιτείται για τον προγραμματισμό ενός ρομπότ, καθώς και να μειώσει σημαντικά το χρόνο για τον επαναπρογραμματισμό του.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουν τα ρομποτικά συστήματα να ανταποκρίνονται σε πραγματικό χρόνο στο περιβάλλον τους.
Αρκετές εφαρμογές «pick and place», στις οποίες τα ρομπότ έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν τα αντικείμενα που θα επιλέξουν, δεν χρειάζονται τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης. Ωστόσο, όσο μεγαλύτερο είναι το επίπεδο μεταβλητότητας και αβεβαιότητας, τόσο πιο πιθανό είναι οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης να αποφέρουν οφέλη ως προς το κόστος έναντι του παραδοσιακού προγραμματισμού.
Το γεγονός ότι οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης επιτρέπουν στα ρομπότ να ενεργούν αυτόνομα, εγείρει ερωτηματικά σχετικά με την ασφάλεια. Ωστόσο, οι εφαρμογές ρομπότ περιλαμβάνουν πολλά διαφορετικά επίπεδα λογισμικού. Στα τρέχοντα συστήματα, τα οποία δεν χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, το επίπεδο ασφαλείας είναι κωδικοποιημένο (για παράδειγμα με την εντολή: «Σταμάτα εάν ένα αντικείμενο απέχει λιγότερο από 10 cm»). Αυτό μπορεί να αλλάξει στο μέλλον, με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καθορίσει πόσο γρήγορα θα πρέπει να επιβραδύνει ένα ρομπότ, με βάση την τροχιά του αντικειμένου ή του ατόμου που βρίσκεται μπροστά του.
Οι ευρωπαϊκές αρχές εξετάζουν κανονισμούς για την τεχνητή νοημοσύνη στη ρομποτική, κάτι που θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο σε οποιαδήποτε εταιρεία προμηθεύει με ρομπότ την ευρωπαϊκή αγορά. Η παγκόσμια βιομηχανία ρομποτικής ανησυχεί αναφορικά με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό Προϊόντων Μηχανών και με το νόμο περί τεχνητής νοημοσύνης, ειδικά με την απαίτηση για υποχρεωτική πιστοποίηση από κάποιον ανεξάρτητο φορέα.
Συγκεκριμένα θεωρεί πως μακροπρόθεσμα ο νέος κανονισμός θα φέρει σε μειονεκτική θέση τις ευρωπαϊκές εταιρείες, ειδικά τις μικρομεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις. Η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομποτικής ανησυχεί επίσης μήπως η διεθνής τυποποίηση –που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για την ασφάλεια των ρομπότ σε όλο τον κόσμο– αλλάξει, εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβάλλει την υιοθέτηση ειδικών τεχνικών προδιαγραφών για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ως εκ τούτου, η Διεθνής Ομοσπονδία Ρομποτικής καλεί τους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης να τροποποιήσουν την πολιτική τους, ισορροπώντας ανάμεσα στην προστασία των πολιτών και στην ανάγκη της αγοράς να υιοθετήσει νέες τεχνολογίες και να εξασφαλίσει ίσους όρους ανταγωνισμού.
Πηγή: International Federation of Robotics
